Rusya Radyolojik ve Toprak Araştırmaları Enstitüsü ile Rusya Ulusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi’nden bilim insanları, radyasyon ile kirlenmiş bölgelerde yetişen çam ağacı popülasyonları üzerinde yaptığı araştırmada, kronik ışınlamanın bitkilerin üreme performansını etkilemese de genetik yapısı ve gelişimine zarar verdiğini tespit etti.
Radyasyon kirlenmesinin yaşandığı topraklardaki çam ağacı popülasyonları üzerindeki biyolojik etkileri inceleyen Rusya Radyolojik ve Toprak Araştırmaları Enstitüsü ile Rusya Ulusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi’nden (MEPhI) bilim insanları, yaptığı araştırmalar sonucunda kronik ışınlamanın bitkilerin üreme performansını etkilemese de genetik yapısı ve gelişimine zarar verdiğini ortaya koydu.
Rusya Radyolojik ve Toprak Araştırmaları Enstitüsü’nden Prof. Stanislav Geraskin, Sputnik’e yaptığı açıklamada, “Büyük miktarda radyasyonun temel ekolojik süreçleri bozduğu, bitki ile hayvanların hayatını ciddi şekilde etkileyip yaşama alanını değiştirmesine yol açabildiği hepimiz tarafından bilinen bir gerçek. Ancak radyasyon kirlenmesine maruz kalan bölgelerde çok sayıda araştırmanın yapılmasına rağmen, kronik ışınlamanın bitki ve hayvan popülasyonları üzerindeki etkileri, bilim dünyasında hala ateşli tartışmalara neden olan konu olarak kalmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.
Sonuçları ‘Environmental Pollution’ isimli uluslararası dergide yayınlanan araştırma, popülasyonların uzun süre boyunca az miktarda radyasyonun bulunduğu ortamda yaşamasının popülasyonda görülen sitogenetik bozuklukların geçici dinamiği üzerinde etki yaratabildiği, ama üreme performansını etkilemediğini ortaya koydu.
İğne yapraklı bitkilerin çoğunun radyasyona karşı son derece hassas olması nedeniyle yüksek miktarda radyasyon toplu ölümüne yol açabilir. Ancak geniş alanlarda gözlenen radyasyon oranı genellikle bitkilerin ölümüne neden olmaz. Bu da, bilim insanlarının kronik ışınlamanın canlılar üzerindeki etkilerini incelemesine imkan tanımaktadır.
SİTOGENETİK BOZUKLUKLARIN SIKLIĞI ZAMANLA PERİYODİK OLARAK DEĞİŞİYOR
Rusya Radyolojik ve Toprak Araştırmaları Enstitüsü ile Rusya Ulusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi’nden araştırmacılar, Çernobil kentinden yaklaşık 200 km uzaklıkta bulunan Rusya’nın Bryansk bölgesinin en yüksek radyasyon oranının saptandığı dört alanındaki çam ağacı popülasyonları üzerinde inceleme gerçekleştirdiler. Sonuçta araştırmanın yapıldığı popülasyonlarda sitogenetik bozuklukların sıklığının zamanla periyodik olarak değiştiği ortaya çıktı.
Araştırmanın sonuçlarını Sputnik’e değerlendiren Rusya Ulusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi Nükleer Fizik ve Teknolojiler Bölümü’nden Prof. Alla Udalova, “Bu sonuç, canlı sistemlerde dinamik dengeyi sağlayan doğal nedenlerden dolayı popülasyonlarda biyolojik parametrelerin periyodik olarak değiştiğine dair varsayımı kanıtlar niteliğinde. Söz konusu sürecin en iyi örneği, yırtıcılar ve kurbanları (mesela kurtlar ile tavşanlar) popülasyon sayısında görülen dalgalanmalardır” ifadelerini kullandı.
Öte yandan kronik ışınlanma etkisi altında bulunan çam popülasyonlarında döngüsel süreç bozukluklarının yaşandığı saptandı. Bu da, kronik ışınlanma etkisinin doğal popülasyonlara has olan gelişim kurallarını değiştirebildiği anlamına gelmektedir.
ÜREME PERFORMANSI İLE RADYASYON ORANI ARASINDA BİR BAĞ YOK
Bu arada yapılan araştırmalar sonucunda bilim insanları üreme performansı ile radyasyon oranı arasında bir bağ olmadığını saptadı. Ancak hava durumunun araştırmanın yapıldığı bölgelerdeki çam ağaçlarının tohumları kalitesi üzerinde etki yarattığı ortaya konuldu. Böylece bitkilerin yaşamı açısından iklim faktörünün toprakların radyasyon kirlenmesinden çok daha önemli olduğu kanıtlanmış oldu.
İnsan dahilinde Dünyadaki tüm biyolojik türler, çevre üzerindeki etkisi sürekli artan insan kaynaklı faktörlerden etkileniyor. Araştırma sonucunda elde edilen bilgiler, doğa ve insan için bu etkilerin uzun vadeli sonuçlarını daha iyi şekilde anlamamıza imkan tanımaktadır.
Sputniknews
