Geçtiğimiz yıl Atölye Kültür Sanat organizasyonu ve Ayvalık Belediyesi ev sahipliğinde ilki yapılan Köy Enstitüleri Fikir ve Kültür Günleri, Köy Enstitülerinin 82. kuruluş yıldönümü olan 16 -17 Nisan 2022 tarihlerinde Ayvalık’ta ikinci kez düzenlenecek.
Türkiye’de Köy Enstitüleri ile ilgili düzenli olarak yapılan tek etkinlik dizisi olan organizasyonda bu sene de ülkenin önde gelen tarihçi, yazar ve sanatçıları Ayvalık’ta iki gün boyunca Köy Enstitülerini yine gündeme taşıyacak.
İlk gün konukları İlber Ortaylı ve İrfan Değirmenci
16 Nisan’da Türkiye’nin en önemli tarihçilerinden İlber Ortaylı ve gazeteci İrfan Değirmenci’nin ”Köy Enstitülerinin Tarihsel Süreci” konulu söyleşisiyle başlayacak olan organizasyon gün sonunda ‘‘Yücel’in Çiçekleri” adlı belgesel film ile devam edecek.
Son gün konukları usta yazar ve şair Ataol Behramoğlu ve Mazlum Çimen
17 Nisan günü usta şair ve yazar Ataol Behramoğlu‘nun ”Köy Enstitülerinde Kültür ve Sanat” adlı söyleşisi ve şiir dinletisi ile başlayan organizasyon, halk müziğinin önemli ismi Mazlum Çimen konseri ile son bulacak. İki gün boyunca yapılacak tüm etkinlikler Ayvalık Belediyesi Vural Sineması Nejat Uygur Sahnesi’nde gerçekleştirilecek.
Bu Yıl ki etkinlikler Mehmet Başaran anısına
Her yıl Köy Enstitülerinin kuruluş yıldönümünde gerçekleştirilen Fikir ve Kültür Günleri bu yıl yine Köy Enstitüleri ile sembolleşen bir isme ithaf edilecek. Geçtiğimiz yıl Talip Apaydın adına ithaf edilen organizasyon bu yıl yine sembol isimlerden Mehmet Başaran anısına ithaf edilecek.
Mehmet Başaran Kimdir?
Köy edebiyatı hareketinin şiirdeki önemli temsilcilerinden biri olan şair, eğitimci ve yazar Mehmet Başaran, 1926’da Kırklareli’nin Lüleburgaz ilçesindeki Ceylanköy’de doğdu. Kepirtepe Köy Enstitüsü’nü (1943) ve Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’nü bitirdi (1946). Köy Enstitülü Hatun Birsen Başaran ile evlendi. Askerliğini yaparken Yedeksubay Okulu’ndan çavuşa çıkarıldı. Köy enstitüsü öğretmenliği, gezici başöğretmenlik, ilkokul öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği yaptı ve Türkiye Öğretmenler Sendikası’nın (TÖS) kuruluş çalışmalarına katıldı, 1979’da emekli oldu. 1950’li ve 1960’lı yıllarda güçlenen köy edebiyatı hareketinin şiirdeki önde gelen temsilcilerinden birisidir. İlk şiiri Köy Enstitüleri Dergisi’nde yer aldı. Adam Sanat, Gösteri, Kıyı, Varlık, Yansıma, Yazko Edebiyat, Yeditepe, Yeni Biçem, Yeni Ufuklar ve Yücel gibi dergilerde şiirleri yayınlandı. Toplumcu düşünceyi didaktizme düşmeden şiirlerine sindirmeyi bildi. Şiirlerinde direnme ve umut temalarını iç içe işledi. Aynı temalar gözlem ve deneyimleriyle bütünleşmiş olarak Ahlat Ağacı ve Nisan Haritası’ndan sonra şiir kitaplarına damgasını vurdu. 27 Haziran 2015 tarihinde hayatını kaybeden Başaran’ın cenazesi doğduğu yer olan Ceylanköy’de toprağa verildi.
Eserleri;
Ahlat Ağacı, 1953, Çarığımı Yitirdiğim Tarla, 1955, Karşılama, 1958, Nisan Haritası, 1960, Aç Harmanı, 1962, Kocakent, 1963, Zeytin Ülkesi, 1964, Pıtraklı Memleket, 1969, Sürgünler, 1970, Tonguç Yolu, 1974, Gök Ekin, 1975, Elif Diye Bir Türkü, 1976, Mehmetçik Mehmet, 1978, Meşe Seli, 1982, Günler Tuz Rengi, 1986, Sabahattin Eyüboğlu ve Köy Enstitüleri, 1990, Sis Dağı’nın Başında Borana Bak Borana, 1990, Giz Kokan Suskunluk, 1991, Yasaklı – Acının ve Sevginin Yurttaşı, 2. baskı 2003, Köy Enstitüleri Özgürleşme Eylemi, Kuşatılmış Yaşam Günaydın Aşk, 2006, Eylülün Kızgın Soluğu, 2007, Yüreğinin Sesi Zeytin Ülkesi, 2007, Öğretmenim Hasan Âli Yücel, 2009.
