Anadolu’nun kadim medeniyetlerinden Frigler‘e ait olduğu düşünülen önemli bir dini alan, Eskişehir‘deki Midas Kalesi‘nde yapılan kazılarda gün yüzüne çıkarıldı. Anadolu Üniversitesi’nden arkeologların yürüttüğü çalışmalar, bölgenin MÖ 7. yüzyıldaki zengin kültürel yaşamına ışık tutuyor.
2022 yılında başlayan kazı çalışmaları, ünlü Yazılıkaya Anıtı’nın da yer aldığı 3 kilometrelik Midas Vadisi’nde gerçekleştirildi. Anadolu Üniversitesi’nden arkeolog Yusuf Polat‘ın önderliğindeki ekip, 26 hektarlık Midas Kalesi alanında çok önemli bulgulara ulaştı.
Araştırmacılar, bir Frig kaya sunağının yakınında MÖ 7. yüzyıla tarihlenen fırınlar ve ocaklar keşfetti. Uzmanlar, bu yapıların dini törenlerde kurban edilen hayvanların pişirilmesi ve ekmek yapımı için kullanıldığını belirledi.
Kazı ekibi başkanı ve Anadolu Üniversitesi’nden arkeolog Yusuf Polat, “Agdistis kutsal alanı olarak adlandırılan kayalık platoda yoğunlaştık. Burada, ritüel hazırlıklarının yapıldığı, basit taş temelli ve ahşap yapılı ocakların bulunduğu alanları tespit ettik.” dedi.
Polat, kazı alanında kayaya oyulmuş dört havuz ve hemen yanında ana tanrıça Matar’ın soyut bir temsilini içeren bir kaya idolü bulduklarını belirtti. “Kaya çanaklarının varlığı ve hemen yanında bulunan idol, bu alanın bereket ve bolluk ritüelleri için ana tanrıça tarafından kutsandığının somut bir kanıtıdır.” diye ekledi.
Bölgenin tarihinin sanılandan çok daha eskiye dayandığını vurgulayan Polat, “Yüzey araştırmalarımızda Alt Paleolitik döneme ait taş aletler bulduk. Bu derin vadiler savunmaya elverişli ve çok verimli olduğu için, daha sonra gelen hemen hemen tüm uygarlıklar bu coğrafyada yaşamıştır. Aynı zamanda sulak alanları olduğu için yerleşim yeri olarak tercih edilmiştir.” şeklinde konuştu.
Kazılarda ayrıca, Orta Frig Dönemi olarak bilinen MÖ 8-7. yüzyıllara tarihlenen kutsal alanda, MÖ 7-6. yüzyıllara ait Lidya seramikleri ile MS 1-2. yüzyıllara tarihlenen Roma Dönemi seramikleri ve buluntularına da rastlandı. Bu durum, bölgenin farklı medeniyetlere ev sahipliği yaptığını gösteriyor.
Midas Kalesi’ndeki bu keşif, Anadolu’nun zengin tarihine yeni bir pencere açarken, Frigler’in dini uygulamaları ve günlük yaşamları hakkında değerli bilgiler sunuyor. Arkeologlar, ilerleyen dönemlerde yapılacak kazılarla bölgenin daha fazla sır vereceğini umut ediyor.
