İnsanlar binlerce yıldır devlerle ilgili hikayeler paylaşmışlardır; Yunan mitolojisindeki kikloplardan İncil’deki Goliath’a kadar. Peki, bunlar sadece abartılı hikayeler mi yoksa gerçekten dev insanlar bu dünyada yürümüş mü? Eğer yaklaşık 9 metrelik bir insanı dev olarak kabul ederseniz, evet. Guinness Dünya Rekorları’na göre kaydedilen en uzun insan olan Robert Wadlow, 22 yaşında 1940 yılında öldüğünde 2,72 metreye ulaşmıştı.
Wadlow, şu anki ABD ortalama erkek boyu olan 1,75 metrenin çok üzerindeydi ve hatta bazı Goliath yorumlarından bile uzundu. Yine de Wadlow’un boyunda büyülü bir şey yoktu. Çoğu gerçek hayattaki dev gibi onun da boyu tıbbi bir durumun sonucuydu.
Queen Mary Üniversitesi Londra Endokrinoloji Profesörü Márta Korbonits, “Çoğu dev hastanın bir büyüme hormonu sorunu vardır. Robert Wadlow’da da bu vardı.” dedi. Korbonits, devliğin ana nedeninin beyindeki hipofiz bezinin ürettiği yüksek büyüme hormonu seviyeleri olduğunu belirtti. Bu yüksek seviyeler çoğu zaman iyi huylu bir tümör nedeniyle ortaya çıkar. Wadlow kadar uzun bir kişiyi tekrar görmemizin pek olası olmamasının bir nedeni de doktorların artık tümörü çıkarıp büyümeyi durduracak ilaçlar kullanabilmeleridir, çünkü devlik ve tümör kişinin sağlığını tehlikeye atar.
Korbonits, “Marfan sendromu gibi diğer durumlar da insanların olağanüstü uzun boylu olmasına neden olabilir. Bu genetik bozukluk, kemiklerin daha uzun büyümesine neden olur.” diye açıkladı.
Bununla birlikte, bazı insanlar bilinen bir tıbbi durum olmadan aşırı boylara ulaşırlar; buna örnek olarak, devlik olmadan 2,36 metreye ulaşan eski dünyanın en uzun adamı Bao Xishun verilebilir. Korbonits, bu kişilerin muhtemelen onları uzun boya yatkın hale getiren bir dizi genetik varyanta sahip olduklarını belirtti.
Araştırmacılar modern zamanlarda yaşayan devleri incelemekte daha rahat olsalar da, muhtemelen her zaman aşırı uzun insanlar olmuştur. Bilinen en eski devlik vakası, 1,87 metre civarında olan antik Mısır firavununa ait olduğu iddia edilen kalıntılardan gelirken, Korbonits’in araştırması, birçok gerçek hayattaki İrlandalı devin 2.500 yıl önce yaşamış bir kişiden gen mutasyonunu miras aldığını ortaya koydu.
Korbonits, “İnsanlık var olduğundan beri bu hastalıklar var, dolayısıyla Antik Mısır’da veya insanlık tarihinin herhangi bir döneminde bu devlerin olmaması için bir neden yok.” dedi.
Genetik, erken yaşta diyet gibi çevresel faktörlerle birleşerek boyu belirler ve medeniyetin ilerlemesiyle birlikte popülasyonlar genellikle daha uzun boylu hale gelir. Ancak bu her zaman doğrusal bir eğilim değildir.
Çek Cumhuriyeti’nde Brno Masaryk Üniversitesi’nde araştırmacı olan Pavel Grasgruber, mamut avcılığı Gravettian kültürünün son aşamasından (yaklaşık 29.000 yıl önce) bazı erkek iskeletlerinin olağanüstü boylarıyla dikkat çektiğini ve hatta devlerle ilgili mitlere ilham verdiğini söyledi. 20. yüzyılın başlarında İtalya’daki Grimaldi mağara sisteminde kazılan bu yedi iskeletin en uzunu, 1,96 metre olduğu tahmin ediliyor. Grasgruber bir e-postasında, “Bu iskeletlerin bulunduğu dönemde Avrupa’da erkek boyu standardı 170 cm’nin altındaydı. Bu insanlara o dönemin bilim insanlarına göre ‘devler’ olarak bakılması şaşırtıcı değil.” dedi. Araştırmacılar, uzun kalıntıların Gravettian popülasyonunu temsil edip etmediğini bilmiyorlar. Ancak Grasgruber, uzun erkeklerin Fransa ve Moravya’nın (günümüz Çek Cumhuriyeti) erken Üst Paleolitik popülasyonlarında tipik olduğunu ve modern sanayi ülkelerinin ancak 20. yüzyılın ortalarına kadar bu yüksekliklere ulaşamadığını belirtti.
Grasgruber, “Erken Üst Paleolitik avcıların bu iyi fiziksel kondisyonlarının nedeni, düşük nüfus yoğunluğu ve mamutlar ve diğer büyük memeliler şeklinde bol miktarda av olmasıydı” dedi.
