Avukat Geoffrey Robertson, British Museum ve Paris Louvre Müzesi gibi kurumlara yönelik sert bir eleştiri yazısı kaleme alarak dünyanın farklı yerlerinden gelen eserlerin geri gönderilmesi çağrısında bulundu.
Önde gelen bir insan hakları avukatı, British Museum’u “dünyanın en büyük çalıntı mal alıcısı” haline gelmekle suçladı.
Guardian gazetesinin haberine göre, yeni çıkan Who Owns History? Elgin’s Loot and the Case of Returning Plundered Treasure (Tarihin Sahibi Kim? Elgin Mermerleri Talanı ve Yağmalanmış Hazinenin Geri Döndürülmesi Meselesi) adlı kitabın yazarı, ünlü avukat Geoffrey Robertson, ABD ve Avrupa kurumlarının “zapt edilmiş halklardan” alınmış hazineleri barındırmasına yönelik çok sert bir eleştiri yazarak eserlerin geri gönderilmesi çağrısında bulundu.
Robertson, “Elgin Mermerleri, Hoa Hakananai’a, Benin Bronzları ve diğer çalıntı kültürel eserleri içeren” gayrı resmi bir “çalıntı emtia turuna” izin verdiği için Biritish Museum’u özellikle eleştirdi. Bahsettiği eserler sırasıyla Yunanistan, Paskalya Adaları ve Nijerya tarafından geri isteniyor ve haklarındaki tartışmalar sürüyor.
Robertson daha önce Amal Clooney ve müteveffa Prof. Norman Palmer’la birlikte Elgin Mermerleri’nin Yunanistan’a iadesi üzerine bir rapor hazırlamıştı. Robertson kitabında, “Bu, tevazu çağı – Brexit örneğinden de anlaşıldığı gibi hala dünyayı yönettikleri çağa özlem duyan Britanyalıların pek başarılı olmadıkları bir şey. British Museum başka halkların kültürel mirası üzerindeki hakkından vazgeçmeden önce İmparatorluğun Ganimetleri diye bir sergi düzenleyebilir” diye yazıyor.
Robertson sözlerini şöyle sürdürüyor: “Siyasiler, mirasçısı oldukları imparatorlukların suçları için az çok samimi özürler dileyebilir fakat bu suçları telafi etmenin tek yolu Mısır ve Çin’e yönelik tecavüzle, Afrikalı, Asyalı ve Güney Amerikalı toplulukların yok edilmesinden elde edilen ganimetlerin geri gönderilmesi.”
Bir British Museum sözcüsü “çalıntı emtia turunun” müze bünyesinin dışından bir rehber tarafından yürütüldüğünü teyit etti. Elgin Mermerleri’nin “çatışma veya şiddet neticesinde değil”, yasal yollarla elde edildiğini söyeyen sözcü, “Elgin Lordu’nun faaliyetleri parlamento bünyesinde oluşturulan bir komisyon tarafından 1816’da derinlemesine incelendi ve tamamen yasal olduğu sonucuna varıldı” dedi.
Sözcü şöyle devam etti: “British Museum, askeri faaliyet ve bunu takip eden yağma gibi tartışmalı yollarla elde edilmiş koleksiyonlar dahil olmak üzere, bazı koleksiyonlarının müphem tarihçelerini kabul ediyor.” (Roisin O’Connor)
Şafak Küçüksezer / Independent Türkçe
