Batı Avrupa’da şimdiye kadar tespit edilen en eski insan yüzü fosili, İspanya‘nın Atapuerca dağlarında keşfedildi. Yaklaşık 1,4 milyon yıl öncesine tarihlenen fosil, bilim dünyasında heyecan yarattı.
İspanya’nın Tarragona kentindeki IPHES-CERCA araştırma kurumu öncülüğündeki bilim insanları ekibi, İspanya’nın Sierra de Atapuerca bölgesindeki Sima del Elefante kazı alanında bulunan hominin (ata insan) orta yüz fosil parçasını yeni bir hominin türü olan “Homo aff. erectus” olarak tanımladı. 2022 yılında keşfedilen ve 1,4 milyon ile 1,1 milyon yıl öncesine tarihlenen fosil (ATE7-1), araştırma makalesinin yazarlarına göre “şimdiye kadar tanımlanan Batı Avrupa’nın en eski insan yüzü”nü temsil ediyor.
Çalışmanın yazarlarına göre bu tür, aynı Sierra de Atapuerca’daki komşu Gran Dolina kazı alanında bulunan ve 900.000 ile 800.000 yıl öncesine tarihlenen ünlü Homo antecessor fosilinden daha ilkel özelliklere sahip.
Yüzyıllardır Sırları Saklayan Kazı Alanı
Sima del Elefante, Atapuerca dağ silsilesinde yer alan antik Kretase dönemine ait bir kireçtaşı obruğudur. Bu obrukta 1,22 milyon yıldan daha eskiye tarihlenen hominin fosilleri keşfedildi. Alanın stratigrafisi (katmanlaşması), 19. yüzyılda bir demiryolu hattının inşası sırasında ortaya çıkarıldı.
Alanın kazı çalışmaları 1992 yılında başladı ve 1996’da sistematik hale geldi. Hominin kalıntılarının yanı sıra, taş aletlerle işlendiği görülen otçul hayvan fosilleri ve en eski hominin taş alet endüstrilerinden sayılan yüzlerce Oldovan aleti de bulundu.
2007 yılında TE9c seviyesindeki kazılarda, yerinde duran yedi dişe sahip bir hominin çenesi ve bir diş bulundu. 2008 yılındaki kazılarda ise yaklaşık 16 yaşında bir bireye ait olduğu belirlenen sol serçe parmağının proksimal falanksı keşfedildi. Son olarak, 2022 yılında alanın TE-7 seviyesindeki kazılarda, 1,4 milyon yıl öncesine tarihlenen kısmi orta yüz veya üst çene fosili bulundu.
Bu önemli araştırma, Huguet, R., Rodríguez-Álvarez, X.P., Martinón-Torres, M. ve diğerleri tarafından “The earliest human face of Western Europe” başlığıyla Nature dergisinde yayımlandı.
