Altyazı Sinema Dergisi bu ay 200. sayısını kutluyor. 2001 yılının Ekim ayında okurlarla buluşan dergi, bu özel sayısında ‘Muhteşem İlk Filmler’ başlıklı bir dosyaya imza atıyor. Ünlü yönetmenlerin zaman içinde klasikleşmiş ilk filmlerinin incelendiği dosya, toplam on dört makaleden oluşuyor. 200. sayının kapağında François Truffaut klasiği 400 Darbe’nin (Les Quatre Cents Coups, 1959) meşhur final sahnesi var.
KAPAK KONUSU: MUHTEŞEM İLK FİLMLER
Orson Welles’i gencecik yaşında zirveye taşıyan Yurttaş Kane’in (Citizen Kane, 1941) gergin yaratım sürecini anlatan David Fincher imzalı Mank, çok yakında seyirci karşısına çıkacak. Fincher bu filmiyle bir efsanenin perde arkasına göz atarken, Altyazı da Yurttaş Kane dâhil olmak üzere on dört ilk filmi “muhteşem” yapanın ne olduğunu irdeliyor ve usta yönetmenlerin kendilerine özgü dünyalarının ‘ham madde’sine yakından bakıyor. Kimi gösterilir gösterilmez şanlı bir tarih yazmaya başlayan, kimi zaman içinde kıymetlenen bu klasiklerin her biri ayrı bir sinema dilinin çekirdeğini barındırıyor içinde: Satyajit Ray’in çarpıcı bir sadeliği ortaya koyduğu Yol Türküsü (Pather Panchali, 1955), John Cassavetes’in Amerikan bağımsız sinemasının tohumunu ektiği Gölgeler (Shadows, 1959), François Truffaut’nun çocukluğa ve özgürlüğe melankolik övgüsü 400 Darbe (Les Quatre Cents Coups, 1959), Jean-Luc Godard’ı Fransız Yeni Dalgası’nın yıldızına dönüştüren manifesto-film Serseri Âşıklar (A Bout de Souffle, 1960), George A. Romero’nun dehşet sinemasında bir devrim yapan başyapıtı Yaşayan Ölülerin Gecesi (Night of the Living Dead, 1968), Rainer Werner Fassbinder’in sisteme ‘sert bir yumruk’ atan ve ilk gösteriminde yadırganan Aşk Ölümden Soğuktur’u (Liebe ist Kälter als der Tod, 1969), David Lynch’in zihnin karanlık dehlizlerini görünür kıldığı Eraserhead (1977), izleyiciyi Wong Kar Wai’nin baş döndürücü romantizmiyle tanıştıran As Tears Go By (1988), Jane Campion’ın duygulara adanmış stilini müjdeleyen Sweetie (1989), Harmony Korine’in nihilist şiiri Gummo (1997), Lynne Ramsay’nin yas ve travmayı görselleştiren draması Sıçan Avcısı (Ratcatcher, 1999), Sofia Coppola’nın sinemadaki gençlik temsillerinde yeni bir sayfa açan filmi Masumiyetin İntiharı (The Virgin Suicides, 1999) ve Xavier Dolan’ın tam bir ‘duygusal patlama estetiği’ni perdeye taşıdığı Annemi Öldürdüm (J’ai Tué Ma Mère, 2009).
Rastgele Bir Film:
Murat Emir Eren, Jerzy Skolimowski’nin görece az tanınan, dehşet verici klasiği The Shout’u (1978) anlatıyor.
Hareketli Kavramlar:
Fırat Yücel sinemasal tekniklere özgü kavramları ele alan köşesinde bu ay, 1950’lere kadar yaygın olan, yakın zamanda ise yeniden kimi parlak filmlerde karşımıza çıkan 4:3 çekim oranının etkisini irdeliyor.
Bir Sinema Psikopatının Listesi:
Şenay Aydemir, popüler sinemanın zaaflara oynayıp galip geldiği sekiz popüler filmi bir araya getiren listesinde ‘Utanç ile Zevk Arasında’ki ince çizgide geziniyor.
Umut Tazeleyen Filmler:
Eray Yıldız, Ken Loach’un karamsar yaşam koşullarının gerçekçi bir tasvirini yaptığı Kerkenez’de (Kes, 1969) gizlenmiş umudun peşine düşüyor.
Altyazı Fasikül, Özgür Sinema Gündemini Takip Ediyor
Türkiye’de sinemanın özgürlük alanını genişletmeyi amaçlayan Altyazı Fasikül: Özgür Sinema, bir yılı aşkın süredir yayın hayatına devam ediyor. Fasikül, setlerdeki COVID-19 artışı, Batman Yılmaz Güney Sineması’nın akıbeti ve dijital platformlardaki sansür vakaları üzerine hazırladığı haberlerle özgür sinemanın gündemini takip etmekte.
