Dünya’nın merkezinde, yaklaşık 5.100 kilometre derinlikte bulunan iç çekirdek, gezegenimizin yaşam koşullarını şekillendiren kritik bir rol oynuyor. Bu demir ve nikel topunun varlığı, bizi zararlı güneş ışınlarından koruyan manyetik alanın oluşmasını sağlıyor. Ancak, bu hayati yapının oluşumu ve yaşı hakkında bilim insanları hala kafa yoruyor.
İngiltere’deki Durham Üniversitesi‘nden jeofizikçi Dr. Lauren Waszek, “İç çekirdeğin yaşı, Dünya’nın evrimini anlamak için çok önemli. Ancak bu konuda hala büyük belirsizlikler var.” dedi.
Bilim insanları, iç çekirdeğin oluşumunu anlamak için “aşırı soğuma” kavramını inceliyorlar. Aşırı soğuma, bir sıvının donma noktasının altına soğutulmasına rağmen katılaşmaması durumudur. Bu süreç, atmosferde su damlacıklarının -30°C’ye kadar soğuyup dolu oluşturmasına benzer şekilde, Dünya’nın çekirdeğindeki demir için de geçerli.
Yapılan hesaplamalar, saf demirin Dünya’nın çekirdeğinde donması için 1.000 Kelvin’e (K) varan bir aşırı soğuma gerektiğini gösteriyor. Ancak çekirdeğin soğuma hızı göz önüne alındığında, bu derece yüksek bir aşırı soğuma çekirdeğin tüm tarihi boyunca donma noktasının altında olması gerektiği anlamına geliyor ki bu da başka sorunlara yol açıyor.
ABD’deki California Üniversitesi’nden jeofizik profesörü Dr. Barbara Romanowicz, “Sismoloji verileri, çekirdeğin en fazla 400 K kadar aşırı soğuduğunu gösteriyor. Bu da iç çekirdeğin daha önce düşünülenden birkaç yüz milyon yıl daha genç olabileceği anlamına geliyor.” diye açıkladı.
Mineral fizikçileri, saf demir ve diğer karışımları test ederek iç çekirdeğin oluşumunu başlatmak için ne kadar aşırı soğuma gerektiğini belirlemeye çalışıyor. Beklenmedik kristal yapıları ve karbon varlığının aşırı soğumayı etkileyebileceği keşfedildi. Bu bulgular, daha önce düşünülmeyen bazı kimyasal veya yapısal özelliklerin, çok daha az aşırı soğuma ile donmayı mümkün kılabileceğini gösteriyor.
Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden jeofizikçi Dr. Hrvoje Tkalčić, “İç çekirdeğin oluşumunu anlamak, Dünya’nın manyetik alanının tarihini ve dolayısıyla yaşamın ortaya çıkışındaki rolünü kavramak için çok önemli.” dedi.
Bu araştırma, gezegenimizin derinliklerindeki sırları çözmeye bir adım daha yaklaşmamızı sağlıyor. İç çekirdeğin yaşını daha kesin olarak belirlemek, Dünya’nın evrimi ve yaşanabilir koşulların ortaya çıkışı hakkında yeni bilgiler sunabilir.
