Geçtiğimiz yıl ilki düzenlenen ve aynı zamanda Türkiye’nin ilk ve tek deneysel film festivali olma niteliğini taşıyan İstanbul Uluslararası Deneysel Film Festivali, 13-17 Kasım tarihleri arasında bir kez daha günümüz deneysel si̇nemasının en özgün eserlerini İstanbullu si̇nemaseverlerle buluşturmaya hazırlanıyor.
Bu yıl Beyoğlu haricinde Kadıköy’e de uzanan festival, programında deneysel sinemanın usta isimlerinden ilk kez film yapmış olan genç yeteneklere, 18 ayrı başlık altında, 30 ülkeden 128 kısa ve uzun metraj filmin yanı sıra, paneller, söyleşiler, performanslar ve partilerle İstanbul’un iki yakasında toplam 8 mekanda izleyenleriyle buluşmaya hazırlanıyor.
Festivalin gösterim mekanları: Beyoğlu’nda SALT, Vault34 Yeşilçam Sineması, İtalyan Kültür Merkezi ve Soho House Istanbul, Kadıköy’de ise Kadıköy Sineması.
Dünya Deneysel Sinemasının En Güncel Eserleri Yine Festival “YARIŞMA” Seçkisi’nde
Bu yıl yarışma seçkisini Deneysel Uzun Metraj, Deneysel Kısa Metraj, Deneysel Belgesel, Deneysel Animasyon, Yeni Soluk, İlk Deney ve Müzik Videoları olmak üzere toplam 6 kategori üzerinden değerlendirmiş olan festival, neredeyse tamamı Türkiye’de ilk defa gösterilecek 6’sı Dünya 9’u Avrupa prömiyeri olan toplam 85 filme yer veriyor. Bu kategoriler altında yarışmaya katılan filmlerin bağımsız festival jürisi tarafından değerlendirilmesi sonucunda 17 Kasım Pazar günü düzenlenecek olan ödül töreninde En İyi Deneysel Uzun Metraj, En İyi Deneysel Kısa Metraj, En İyi Deneysel Belgesel, En İyi Deneysel Animasyon, En İyi İlk Deney, En İyi Anlatı, En İyi Kurgu, En İyi Ses dallarında ödüller sahiplerini bulacak.
Festivalin jüri başkanlığını bu yıl Home Movies – İtalyan Amatör Film Arşivi’nin kurucu direktörü Paolo Simoni yapacak. Jüri üyeleri ise şöyle: Sanatçı, yönetmen ve akademisyen Terry Flaxton, Protocinema’nın kurucusu ve küratör Mari Spirito, SALT Araştırma ve Programlar Yardımcı Direktörü Fatma Çolakoğlu, sinema yazarı ve akademisyen Ayça Çiftçi.
Dünya’nın Dört Bir Yanından Sanatçı ve Yönetmenler “İstanbul Experimental FORUM”da
Bu yıl festivale yarışma seçkisinin yanı sıra festival, Forum başlığı altında tüm dünyadan deneysel film festivalleri, film arşivleri, bağımsız küratör ve sanatçılarla kurduğu ortaklıklar sonucu, deneysel sinemanın kimliğine ve sinema sanatının geleceğine dair sosyo-artistik bir tartışma ortamı oluşturmayı hedefliyor. İçeriğini panorama, genleşen sinema, özel gösterim, panel, deneyim şarkıları, premierler gibi başlıklar altında toplayan İstanbul Experimental Forum, sinema severlere bir dizi film gösterimi, söyleşi, performans sunuyor.
Özel Gösterimler
Dünya Prömiyeri: Luminous Void: Docudrama | Rouzbeh Rashidi
Experimental Film Society’nin kurucusu ve geçtiğimiz yıl Phantom Islands filmi ile İstanbul Uluslararası Deneysel Film Festivali ‘En iyi Uzun Metraj Film’ ödülü sahibi Rouzbeh Rashidi’nin yeni filmi, İrlanda merkezli EFS çatısı altında üretim yapan bir grup yönetmenin garip üretim pratiklerini konu eden sıra dışı belgesel, Luminous Void: Docudrama Dünya premierini İstanbul’da yapıyor. Rouzbeh Rashidi’nin de katılacağı gösterim, 14 Kasım Perşembe günü saat 19:00’da Kadıköy sinemasında gerçekleştirilecek.
İlk Gösterim: Moskova Treni | Federico Ferrone & Michele Manzolini
Federico Ferrone ve Michele Manzolini’nin yönetmenliğini birlikte yaptıkları Moskova Treni, amatör bir film yapımcısı ve komünist bir berber olan Sauro Ravaglia’nın gözünden bir dönemin ve bir rüyanın sonunu anlatıyor. Birçok festivalden ödülle ayrılan film, yönetmenlerinin de katılımıyla Türkiye’de ilk kez gösterilecek.
Dünya Festival ve Arşivlerinden En İyi Filmden Bu Bölümde “Panorama”
Deneysel sinema denilince algılananın, gerek dil kodlarından gerekse kültürel yaklaşımlardan ülkeler arasında değişkenlik gösterdiğinin bilincinde olan İUDFF, 2019 yılı itibariyle festival programına Panorama başlığını ekleyerek farklı kültürlerin deneysel sinemaya olan yaklaşımlarını paylaşabilecekleri ve tartışabilecekleri bir platform yaratmayı amaçlıyor.
IUDFF’nin bu yıl ki Panorama seçkisinin işbirlikçileriyse, ülkelerinin çağdaş deneysel sinema örneklerini sunacakları Almanya’dan Alman Kısa Film Derneği (AG-Kurzfilm), İtalya’dan Circuito Nomadica, Israil’den Tel Aviv ISFF, Meksika’dan UltraCinema ve Hollanda’dan Eye Filmmuseum’dan oluşuyor.
Bunun yanında Türkiyeli üç yönetmen Nazlı Dinçel, Sinan Güldal ve Lara Kamhi’nin filmlerinin yer aldığı “Neden Bir Deneysel Film Arşivine İhtiyacımız Var?” başlığı altındaki seçkisiyle de odağını Türkiye deneysel sinemasına yöneltiyor.
Kuantum Teknolojilerinden, Buluntu Görüntülere, Soyut Sinema’dan, New York Deneysel Tiyatro Sahnesi’ne Festival Konuşma Serileri
IUDFF’nin geçen yıl başlattığı ve bu yıl Forum seçkisi altında yer verdiği panel ve konuşma serileri ise, hareket eden imaj üretimini, pratik olduğu kadar entelektüel ve tarihsel bağlamda, Tan Tolga Demirci, Ali Akay, Zeyno Pekünlü, Terry Flaxton, Fulya Peker ve Chriss Meigh-Andrews gibi kendi alanlarında önde gelen sanatçı, teorisyen, akademisyen ve küratörlerin katılımıyla masaya yatırıyor.
Kuantum teknolojilerinin sanat pratiklerini ne denli etkileyeceğinden, buluntu görüntü film üretim pratiklerine, soyut sinemadan Türkiye’de imgelerin muhafazakarlaşmasına birçok konunun ele alınacağı panellere; ilhamını William Blake’in aynı isimli eserinden alan kültür ve sanat hayatı içerisinde yer alan farklı disiplin ve alanlardan kişi, sanatçı, yönetmen, küratör ve akademisyenin yaşamlarında gelişimlerini sağlamış kültürel ve sanatsal birikimlerine odaklanan ve bunları paylaşıma açan bir söyleşi serisi olarak “Deneyim Şarkıları” eşlik edecek.
Sinema Pratiklerinin Sınırlarını Aşan Etkinlikler “Genleşen Sinema”da
Sinemanın diğer sanat dalları ve pratiklerle ilişkilenmesi doğrultusunda, aksamında yine sinemanın yer aldığı melez örgütlenmeleri ele alan Genleşen Sinema başlığı, IUDFF 2019 programı içerisinde 3 ayrı etkinlik ile sinema ve sanatseverlerin karşısına çıkıyor.
Salt Beyoğlu’nda gerçekleşecek bu üç etkinlikte, Tetsuya Maruyama’nın, sinemada verili araç ve olanakların dışına taşarak yeni bir izleyici-sanatçı ilişkisi yarattığı CINE間(MA)-Absence Triggered By A Third Body performansının yanı sıra, Paulo Simoni’nin kürate ettiği Amatör Sinema seçki gösterimi ve Genleşen Arşiv Projesi̇’ne dair sunumu ile Kathy Smith’in deneysel güzel sanatlar ve yeni medya teknolojileri üzerine yapacağı Genleşen Animasyon gösterim ve konuşması yer alıyor.
PERFORMANS: CINE間(MA)-ABSENCE TRIGGERED BY A THIRD BODY
Sanatçı: Tetsuya Maruyama (Japonya)
Tetsuya Maruyama tarafından gerçekleştirilecek olan performans, sinemada verili araç ve olanakların dışına taşarak yeni bir izleyici-sanatçı ilişkisi yaratmayı amaçlamaktadır.
Japonca’da 間 (MA), mesafede / boşlukta bir bilinçlilik olarak tanımlanır; sözü edilen bilinç ise varlığın üç boyutlu dünyada fizikselliğinin algılanmasından öte forma ya da form dışı olana dair hislerin yoğunluğuyla edinilen farkındalıktır.
1980lerde Dünya’nın bir çok yerinde olduğu gibi Maruyama’nın ailesi de günlük hayatlarından kesitleri Super 8 kamerayla kayıt altına almıştır. Maruyama 2017’de Japonya’ya ailesin yanına döndüğünde elindeki Super 8 kamerayı tekrar ailesine, özellikle görüntüleri çekmiş olan babasına doğrultur. 80lerde çekilen görüntüler güncel olan ile çarpışır. Bu görsel-işitsel foto-sentez babanın taze bedeni ve oğlunun eski bedenini üçüncü mekandaki bir şiir tarafından tetiklenir ve paradoksal bir ortamda diegetik alanın sınırları belirsizleştirerek iç içe geçirir.
Maruyama 間 (MA)’yı yoğunlaştırmak için performansını, sergilediği şehirlerden topladığı alan sesleri ile besler ve izleyiciye mekan ve zaman ilişkisini sorgulatarak senkronize olmayan ses ve görüntü kesitleriyle bütünleşik bir sinematik deneyim sunar.
HOME MOVIES: GENLEŞEN ARŞİV PROJESİ
Konuşmacı / Küratör: Paolo Simoni (İtalya)
Buluntu görüntü harmonisi ve görsel katalog arasında çalışma olan Genleşen Arşiv Projesi, – Home Movies – Ulusal Aile Filmleri Arşivi’nde saklanmış standard altı formatlardaki bobinlere yeni bir hayat vermeyi iddia ediyor. Amatör film dili ve pratikleriyle çalışan Genleşen Arşiv, aile filmlerinin görsel ve sosyal anlamda kurduğu imge dünyasının kesitlerini bir araya getirerek sergilemeyi amaçlamaktadır. Proje, film arşivinin basite indirgenmiş kataloglama ve koruma fikrini genişletme ihtiyacından ileri geliyor.
Ulusal Aile Filmleri Arşivi’nin gelişim aşamasında olan bir projesi olarak Genleşen Arşiv’e dair etkinlik esnasında arşivin 20’li ve 80’li yılları kapsayan koleksiyonundan 8mm, Super8, 16 mm ve 9.5 mm 50 adet film gösterilecektir.
GENLEŞEN ANİMASYON
Konuşmacı / Küratör: Kathy Smith (Amerika)
“Zaman, Mekan ve Animasyon”
“Journeys in Expanded Animation” Kathy Smith’in deneysel güzel sanatlar ve yeni medya teknolojileri üzerine yaptığı, 35 yıla varan araştırma ve üretim sürecinin birikimidir.
“Animasyon, düşünce ve etkileşim biçimlerimiz içerisinde var olan anlatının katmanlarını aydınlatırken; hayal dünyalarını yansıtan doğrusal olmayan potansiyeliyle, zamanın ve bilincin çoklu boyutlarını ifade etmenin en güçlü yoludur.” – Kathy Smith
“Feminizm ve Deneysel Animasyon: Hollywood’u Rahatsız Etmek”
Konuşmasının ikinci kısmındaysa Smith, dijital medyanın evrimini, California merkezli deneysel ve feminist bir kuruluş olan John C. Hench Division Animation & Digital Arts – Hench-DADA özelinde katılımcılar ile paylaşacak.
2.İstanbul Uluslararası Deneysel Film Festivali’nin destekçileri
2.İstanbul Uluslararası Deneysel Film Festivali, bu yıl da ana sponsoru olmadan, fakat aralarında Hollanda ve İsrail Büyükelçilikleri, İtalyan Kültür, SALT Araştırma Merkezi, Colored Giraffes, TN Yapım ve Asteros Yapım’ın da bulunduğu 20’nin üzerinde kurumun desteğiyle gerçekleşiyor.
