New York Times’ın (NYT) Şeytan filminin New York genelinde sinemalarda ilk kez yayınlanmasından sonra yaşanan çılgınlığı detaylandıran makalesi yeniden ortaya çıktı.
1974 tarihli “Şoke olmak için saatlerce bekliyorlar” başlıklı makale, bir kullanıcı tarafından link paylaşma sitesi Reddit’e gönderildikten sonra internette yayıldı.
William Blatty’nin klasik korku filmi, şeytan tarafından ele geçirilmiş küçük bir kız olan Regan’ın ve onu şeytandan kurtarma mücadelesinin tüyler ürpertici hikayesi, bugün sizi şaşırtması beklemeyecek birkaç özel efektle birlikte, dünya genelinde izleyicileri dehşete düşürmüştü.
NYT’nin yazısı New York sinemalarındaki kaosu ve filmin neden olduğu çılgınlığı anlatıyor. Makale, filmi görmek için saatlerce bekleyen kalabalığın kıyametvari sahnelerini betimliyor. Makaleyi kaleme alan Judy Klemeswurd, “ (…) İçine şeytan giren 12 yaşındaki kızla ilgili ürpertici filmi görmek için insanlar soğuk havada ve karla karışık yağmurda 4 saate kadar koyun gibi bekledi. 2. Cadde’de 59. ve 60. sokaklar arasında bekleme noktalarında ısınmak için ateş yaktılar” ifadesini kullandı.
Sinemadaki güvenlik görevlileri kuyruğa girmemek isteyenlerin rüşvet verdiğini hatırlıyor. Karaborsacılar bir çift bilet için 50 dolar, enflasyon göz önünde tutulursa bugünün parasıyla 300 dolar (yaklaşık bin 800 TL) aldı. Şeytan filmini görmek için insanların gözü o kadar dönmüştü ki “4 saatlik bekleyişin ardından içeri giremeyecekleri izlenimine kapılanlar” bir sinemada “isyan” çıkardı.
Klemeswurd, filmi ilk kez izleyenlerin o andaki tepkilerini anlatırken sinemadaki “ağır kusmuk havasını” anımsıyor. Kusma, bayılma, bulantı, titreme… Liste, bir ilacın olası yan etkilerinin yer aldığı prospektüs gibi. Makale ayrıca kalp krizlerinin ve hatta bir düşük yapma vakasının meydana geldiğini belirtiyor. İçine şeytan giren Regan’ın yaptığı rol silinmez bir etkiye sahip, ana akım sinemada daha önce böylesi görülmemişti. Küçük kızın tepe taklak yürüyüşle merdivenlerden aşağı indiği, başını 360 derece döndürdüğü ve bir yığın yeşil maddeyi (film yapımcıları bezelye çorbası kullandı) fışkırtarak kusması şüphesiz sinemanın en simgesel ve unutulmaz anlarından bazıları. 18 yaşından küçükler için uygun olmayan filmin gösterimleri, 26 Aralık 1973’teki ilk gösterimin ardından aldığı hem iyi hem de kötü eleştirilere rağmen doldu taştı.
Şeytan, korku türü için çığır açıcı olsa da ve gişe rekorlarını altüst etse de The New Yorker, The Time ve Newsweek’in de dahil olduğu birçok üst düzey eleştirmen tarafından eleştirildi. İnsanlar, özellikle de filmin esas alındığı Blatty’nin kitabını okuyanlar, filmdeki açık saçık sahnelerden büyülendikleri kadar iğrenmişti.
22 yaşındaki bir izleyici, “Kızın yüzünün nasıl eğri büğrü hale geldiğini ve ağzından nasıl rahatsız edici koku yaydığını görmek istedim. Kızın nasıl haçla mastürbasyon yaptığını gösterdiklerini görmeyi çok istedim. Bunu gerçekten gösterebileceklerine inanmıyordum” dedi. Filmin büyük beğeni görmesine ilişkin başka bir izleyiciyse “Hepimizde bir parça hastalıklı bir merak vardır” ifadesini kullandı.
1974’te Şeytan, En İyi Uyarlama Senaryo ve En İyi Kadın Oyuncu’nun da aralarında bulunduğu diğer 10 dalda asay olmasınının yanı sıra, En İyi Film kategorisinde Oscar’a aday gösterilen ilk korku filmi oldu.
İstediği En İyi Film ödülünü kazanamamış olsa da Blatty’nin üptertici hikayesi sinemada korku türünde yadsınamaz bir etkiye sahip ve filmin özel efektleri güncelliğini kaybettikten sonra bile izleyicileri korkutmaya devam ediyor. – Annabel Nugent
